TRỞ VỀ LÒNG ĐẤT – ĐỊA ĐẠO CỦ CHI NĂM 2016

          Tôi đến Củ Chi vào một ngày tháng Tư, khi trời phương Nam vẫn còn oi nồng những đợt gió hanh. Con đường dẫn vào khu di tích không còn dấu tích của những năm tháng bom đạn, thay vào đó là hàng cây xanh rì rào trong nắng, là tiếng cười nói rộn ràng của du khách bốn phương. Nhưng càng đi sâu vào bên trong, tôi càng cảm nhận rõ hơn sự trang nghiêm của một vùng đất từng là “tọa độ lửa”, nơi quân và dân ta đã viết nên một bản anh hùng ca từ trong lòng đất.

         Bước chân tôi dừng lại ở miệng hầm đầu tiên – một lối vào nhỏ hẹp được ngụy trang như ụ mối. Hướng dẫn viên, một người đàn ông trung niên, vừa nói vừa mỉm cười đầy tự hào: "Đây chỉ là một trong hàng trăm cửa hầm bí mật từng khiến quân thù khiếp sợ." Tôi cúi mình, bước vào. Lối đi thấp, tối và hẹp đến mức phải lom khom từng bước. Không khí ẩm và nóng, cảm giác như chính lòng đất đang ôm lấy mình.

         Chỉ vài phút dưới lòng đất mà tôi đã thấy mỏi mệt. Nhưng rồi tôi chợt nhớ: suốt hàng chục năm, hàng nghìn người đã sống, chiến đấu, chịu đựng nơi này. Địa đạo không chỉ là một công trình quân sự – nó là một thế giới thu nhỏ với bếp Hoàng Cầm, hầm giải phẫu, kho chứa vũ khí, phòng họp, trạm quân y, giếng nước... Cả một xã hội âm thầm nhưng kiên cường vận hành ngay dưới chân quân thù.

         Tôi được dẫn qua từng khu vực mô phỏng: nơi bếp không khói, nơi hầm chữ A cho phụ nữ và trẻ em, nơi bộ đội nghỉ ngơi sau trận đánh, cả một căn hầm lớn nơi từng chiếu phim, biểu diễn văn nghệ – ánh sáng của văn hóa giữa bóng tối chiến tranh. Một người bạn đồng hành thì thầm: "Lạ thật, trong lòng đất lại có một cuộc sống đến thế."

         Tôi chạm tay vào những bức tường đất pha đá ong thô ráp – thứ đất đã giữ vững cả hệ thống địa đạo dài tới 250 km, sâu ba tầng, uốn lượn như mạng lưới thần kinh dưới lòng đất đỏ. Ở tầng sâu nhất – hơn 12 mét dưới mặt đất – từng có những quyết sách chiến đấu được đưa ra, từng có những ca mổ cấp cứu trong ánh đèn dầu leo lét. Sự sống và cái chết, hy vọng và đau thương, tất cả đều diễn ra ngay trong lòng đất này.

         Trở ra khỏi đường hầm, ánh sáng mặt trời làm tôi nheo mắt. Nhưng trong lòng tôi, một cảm xúc dâng trào khó tả. Tôi đã đi giữa lòng đất, giữa quá khứ. Tôi đã chạm vào linh hồn của đất Củ Chi – nơi biến đau thương thành bản lĩnh, nơi mỗi mét đường hầm là một chứng tích của lòng yêu nước và sự sáng tạo vô biên.

         Năm 2016, tôi rời địa đạo Củ Chi mang theo nhiều hơn những bức ảnh và kiến thức – tôi mang theo lòng biết ơn và kính phục. Địa đạo không chỉ là di tích – đó là biểu tượng sống động của ý chí con người Việt Nam.

Thông tin đăng ký

🌐 Website: tsh.edu.vn
📱 Điện thoại/Zalo: 098 8563 786

 TS. NGUYỄN THỊ HẬU